IJzertijd | Archeologie Bergen op Zoom

JANUARI 2014

door Alexander van der Kallen 2014, ARCH NIEUWS

JANUARI 2014

Skeletten ontdekt onder Janskerkhof
Onder het Janskerkhof zijn twee middeleeuwse grafkelders ontdekt. In de kelders zijn de skeletten van zeker zeven mensen aangetroffen, waaronder dat van een ongeboren kind. Archeologen spreken van een zeer bijzondere vondst. Ruim een halve eeuw geleden werden in Utrecht vergelijkbare grafkelders gevonden. Nu kwamen de kelders aan het licht door een verbouwing van het pand aan het Janskerkhof.
Lees verder: https://www.duic.nl

Achaemeniden inscriptie
Bij het Paleis van Xerxes King, die regeerde rond 520 v.Chr. hebben archeologen een Achaemeniden inscriptie gevonden. De Achaemeniden waren het koningshuis van het Oud-Perzische Rijk, zo genoemd naar hun voorouder Achaemenes. Het huis werd gesticht rond 559 v.Chr. door Cyrus de Grote en heerste over een wereldrijk tot de verovering door Alexander de Grote in 330 v.Chr. Volgens een expert staan er een aantal fouten in de inscriptie. De tekst werd geschreven door hoog ontwikkelde mensen, maar de fouten zijn gemaakt door de graveurs die de tekst op de stenen moesten zetten.

Lees verder: https://english.farsnews.com

300.000 jaar oude haardplaats
Mensen ontdekten meer dan een miljoen jaar geleden al vuur. Maar wanneer gingen zij het vuur beheersen en gebruiken voor hun dagelijkse behoeften? Over deze vraag wordt nog steeds gedebatteerd. Een team van Israelische wetenschappers hebben onlangs in de Qesem grotten een haardplaats gevonden van zo’n 300.000 jaar oud, waarin gedurende lange tijd herhaaldelijk vuur werd gebruikt. Door gebruik te maken van infrarode spectroscopie heeft dr Ruth Shahack-Gross van het Kimmel Centrum voor Archeologische Wetenschap vastgesteld dat in de as stukjes been en grond zaten die tot hoge temperaturen werden verhit.
Lees verder: https://wis-wander.weizmann.ac.il

1.500 jaar oude kerk ontdekt
In de Turkse provincie Bursa is een 1.500 jaar oude kerk ontdekt. Het gebouw ligt onder het Iznik-meer. Bursa is een van de belangrijkste christelijke gebieden in Turkije, dus de kerk is een belangrijke bron voor het onderzoek naar de geschiedenis van het christendom in dat land. De kerk bestaat uit drie gangen en heeft hetzelfde ontwerp als dat van een basilica.
Lees verder: https://www.todayszaman.com

Openbaar badhuis
Bij opgravingen in het historische centrum van Loulé (Portugal) zijn de overblijfselen gevonden van een openbaar badhuiscomplex. Het badcomplex bevat niet alleen hete, lauwe en koude badkamers, maar ook koud watertanks, latrines en patio’s.
Lees verder: https://theportugalnews.com

Oeroude schedelresten op Maasvlakte gevonden
Een wandelaar uit Oostvoorne heeft kort geleden op de Maasvlakte 2 schedelstukken van een 9600 jaar oude Homo sapiens gevonden. Het gaat om fragmenten uit de rechterzijkant van een schedel, tussen oog en oor, zo blijkt uit skeletonderzoek, uitgevoerd door de Universiteit van Amsterdam. De Universiteit van Groningen heeft bepaald dat de resten 9600 jaar oud zijn en afkomstig zijn van een volwassen mens uit de steentijd. De fragmenten zijn eerder uit het opgespoten zand voor de aanleg van de Maasvlakte 2 naar boven gekomen.
Lees verder: https://www.ad.nl

Opslagplaatsen voor graan
Poolse archeologen hebben in Çatalhöyük (Turkije) perfect bewaard gebleven opslagplaatsen voor graan opgegraven. De opslagplaatsen zijn zo’n 8000 jaar oud. In een kleine kamer van zeven vierkante meter werden vier opslagplaatsen van klei gevonden met daarin gerst.
Lees verder: https://www.naukawpolsce.pap.pl

Dorp uit de ijzertijd
In Aalborg (Denemarken) zijn de goedbewaarde overblijfselen gevonden van een dorp uit de IJzertijd (ongeveer 2000 jaar geleden). Het dorp omvat een gebied van zo’n 4 ha. Er zijn tot nu toe 40 huizen gebonden, sommige compleet met haardplaats, vloeren en klinkerbestrating. Vermoedelijk zullen er nog wel meer huizen gevonden worden.
Lees verder: https://www.pasthorizonspr.com

Lugubere dodenkamers
Bij opgravingen in het noordwesten van de provincie Bursa (Turkije) zijn dodenkamers gevonden die 2.300 jaar geleden werden gebruikt voor executies en martelingen. De dodenkamers bevatten een bloederige put, een martelkamer en gangen die verbonden waren met een toren.
Lees verder: https://www.hurriyetdailynews.com

Badhuis
Bij opgravingen in Paphos (Cyprus) zijn een Romeins aquaduct en een badhuissysteem gevonden. Hoewel er geen amforen of beelden zijn gevonden is de vondst toch van groot belang voor de geschiedenis en topografie van Paphos. De vondst maakt namelijk duidelijk dat de oude stad veel hoger boven de zeespiegel lag dan tot nu toe werd aangenomen. In totaal werden er vier watertanks gevonden, waarvan één volledig intact. Deze is 9 meter lang, 4,7 meter breed en 1,65 meter hoog.
Lees verder: https://cyprus-mail.com

Resten van een tot nu toe onbekende farao
Ongeveer 300 km ten zuiden van Caïro zijn de resten gevonden van een tot nu toe onbekende farao, die meer dan 3600 jaar geleden regeerde. Na onderzoek blijkt het te gaan om Senebkay, één van de vroegste koningen van de vergeten Abydos Dynastie (1650 – 1600 v.Chr.). De resten werden gevonden in een tombe met vier kamers tussen de fragmenten van zijn kist, een begrafenismasker en een kist die werd gebruikt om zijn organen in te bewaren.

Lees verder: https://news.discovery.com

Zeldzaam stuk van een bordspel
Archeologen van de Universiteit van Reading hebben bij opgravingen van het koninklijk complex bij Lyming in Kent een zeldzaam stuk van een bordspel gevonden. Het speelstuk is waarschijnlijk gebruikt in een spel dat lijkt op backgammon of dammen. Het stuk is prachtig gemaakt uit been.
Lees verder: https://www.pasthorizonspr.com

4000 jaar oude fortificaties
Chinese archeologen hebben in het noordwesten van de Chinese provincie Shaanxi de overblijfselen gevonden van 4000 jaar oude fortificaties. Er werden ruïnes gevonden van twee vierkante torens die ooit deel uitmaakten van de stadsmuren. Eén van de torens is 18 meter land, 16 meter breed en vier meter hoog, terwijl de andere 11,7 meter land en ongeveer 10 meter breed is.
Lees verder: https://www.nzweek.com

Oudste wrak Nieuw-Zeeland is Nederlands
Een scheepswrak voor de kust van Nieuw-Zeeland is mogelijk een Nederlands schip uit de vroege 18e eeuw. Dat schrijven wetenschappers in het wetenschappelijk tijdschrift Journal of Archaeological Science. Het schip zou gebouwd zijn rond 1705, blijkt uit hun datering van het hout. Het zou daarmee gaan om het oudste wrak van Nieuw-Zeeland.
De wetenschappers uit Australië en Nieuw-Zeeland vermoeden bovendien dat het schip Nederlands is. Ze maken dat op uit het tropisch hardhout uit Zuidoost-Azië dat is gebruikt en de aanwezigheid van de Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) daar destijds. Ook het vermeende gebruik van koper op de romp wijst volgens hen op Nederlanders.
Lees verder: https://m.haarlemsdagblad.nl

Vondsten uit de IJzertijd
In de herfst van 2010 vonden amateurarcheologen in het zuiden van Finland bewijs voor havenfaciliteiten die dateren van rond 1000-1200. Daarna werd er op diezelfde plaats een 2 x 3 meter crematiegraf gevonden. Er werden toen ook voorwerpen gevonden, zoals een strijdbijl, een mes en een bronzen gesp, daterend uit de periode 1000-1200 v.Chr.
Lees verder: https://popular-archaeology.com

6000 jaar oud skelet van zwangere vrouw
Bulgaarse archeologen hebben de overblijfselen gevonden van een vrouw die 6000 jaar geleden zwanger begraven is. De vondst, die hoogst ongebruikelijk is, werd gedaan in het beroemde dorp Vestari in Noordoost Bulgarije.
Lees verder: https://www.novinite.com

Paleisvloeren gebruikt als schilderdoek
Archeologen van de Universiteit van Cincinatti hebben bewijs gevonden dat de vloeren in Myceense paleizen vaak door artiesten werden gebruikt als schilderdoek. De vloeren zijn beschilderd met patronen en afbeeldingen van zeedieren en dateren uit 1300 -1200 v.Chr. Het was de bedoeling dat de vloeren gingen lijken op een combinatie tussen textiel en steen.
Lees verder: https://phys.org

Geen reacties

SEPTEMBER 2013

door Alexander van der Kallen 2013, ARCH NIEUWS

SEPTEMBER 2013

Graf nieuwe steentijd in Twello
Bij een archeologische opgraving in Twello (Gld) is een bijna vijfduizend jaar oud graf gevonden. Het skelet in het graf is vergaan, maar een bruine verkleuring in het zand geeft aan waar de dode heeft gelegen. De dode is liggend op de linkerzij in hurkhouding begraven. Naast hem lagen een aardewerken beker, een geslepen bijl en een vuurstenen mes. Mede daarom denken de archeologen met een man van doen te hebben. Graven uit deze tijd werden in de negentiende en aan het begin van de twintigste eeuw ook al blootgelegd. Nu is het mogelijk om een dergelijk graf met moderne technieken te onderzoeken, zegt onderzoeksleider Lucas Meurkens.
Lees verder: https://nos.nl en https://www.volkskrant.nl en https://www.voorst.nl

Levensgroot beeld van Ramses II
Een team van Duitse en Egyptische archeologen hebben bij een opgraving in Tel-Basta (Egypte) het levensgrote beeld gevonden van Ramses II. Het beeld is 195 cm hoog en 160 cm breed. Het beeld werd gevonden aan de oostelijke zijde van het zogenoemde Grote Tempel gebied.
Lees verder: https://english.ahram.org.eg

Bronstijdgrafheuvel
Archeologen hebben op de begraafplaats Hogenakker in Oedelem (België) een grafheuvel uit de bronstijd aangetroffen. Het cirkelvormige spoor werd al eerder vastgesteld op een archeologische luchtfoto van de Universiteit Gent. Gezien het bijzondere toeval dat op een hedendaagse begraafplaats een eeuwenoud grafmonument wordt ontdekt, bekijkt men hoe de resten bovengronds kunnen aangeduid worden. Al meer dan dertig jaar worden archeologische sites opgespoord via luchtfotografie, voornamelijk door de Vakgroep Archeologie van de Universiteit Gent. De beschikbare luchtfoto’s op het grondgebied van de gemeente Beernem werden recent geïnventariseerd. De resultaten zijn spectaculair: de dichtheid aan sporen is uitzonderlijk voor West-Vlaanderen.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Wijn
Onderzoekers hebben vastgesteld dat de residu gevonden in aardewerk is van wijn die dateert uit 4200 v.Chr. De opgraving waar het aardewerk is gevonden ligt zo’n 2 km vanaf Philippi in het noorden van Griekenland, een streek die al bewoond wordt sinds 6500 v.Chr.
Lees verder: https://www.huffingtonpost.com

Verborgen stad
In het noorden van Irak hebben archeologen de restanten gevonden van de stad Idu, die verborgen ligt onder een heuvel. De vroegste vondsten dateren uit de neolitische periode.
Lees verder: https://www.livescience.com

Oorsprong beroemd Leids laken ontdekt
In de gemeente Leiderdorp hebben archeologen van de Universiteit van Amsterdam (UvA ) de afgelopen maanden resten van een vroegmiddeleeuwse nederzetting in kaart gebracht. Door de vele gevonden gebruiksvoorwerpen geeft de opgraving een uniek beeld van het leven van de boerenbevolking in de vroege middeleeuwen. En dat leven was rijker dan gedacht. Bewijzen voor het rijke leven zijn de vele sieraden, wapens en munten die zijn gevonden, maar ook de grote aantallen geïmporteerd aardewerk uit de regio Keulen. Hoe kwamen de boeren aan deze luxe producten? De vondst van grote aantallen weefgewichten, spinklosjes en botten van schapen wijst erop dat ze waarschijnlijk textiel produceerden en daarmee goed verdienden. In de vroege middeleeuwen was het Friese laken namelijk populair en mogelijk ligt hier de oorsprong van het later beroemde Leidse laken.
Lees verder: https://www.cultureelerfgoed.nl

Hoofd van een beeld van Aphrodite
In het zuiden van Turkije is het hoofd van een beeld van Aphrodite gevonden. Tevens is er een mozaïek tempelvloer gevonden van zo’n 5 vierkante meter uit de Romeinse tijd.
Lees verder: https://www.newswise.com

Myceens Paleis
Nieuwe opgravingen in het Xirokambi gebied ten westen van Sparta (Griekenland) heeft een schat aan Myceense vondsten opgeleverd, inclusief de restanten van een paleis, Lineaire B-tabletten, fragmenten van muurschilderingen en verschillende bronzen zwaarden. De reeds in 2008 gevonden Lineaire B-tabletten wezen op het bestaan van een krachtige centrale autoriteit en distributiesysteem. De ontcijferde tabletten waren gewijd aan parfum en kledingproductie.
Lees verder: https://greece.greekreporter.com

Bewoners van Paaseiland aten ratten
De oorspronkelijke bewoners van Paaseiland voedden zich voornamelijk met ratten, zo blijkt uit nieuw onderzoek. De mensen die zich rond de twaalfde eeuw op Paaseiland hadden gevestigd, aten maar weinig zeevoedsel. Rattenvlees was hun voornaamste bron van voeding. De knaagdieren werden mogelijk zelfs bewust geïmporteerd van andere eilanden. Dat melden Amerikaanse onderzoekers in het wetenschappelijk tijdschrift American Journal of Physical Anthropology. De wetenschappers kwamen tot hun bevindingen door de tanden en het tandbeen te analyseren van 41 skeletten van oorspronkelijke bewoners die eerder werden opgegraven op Paaseiland.
Lees verder: https://www.nu.nl

Sporen uit ijzertijd en Romeinse periode in Appelterre
In het voorjaar voerden archeologen een opgraving uit langs de Kapittelstraat in Appelterre-Eichem (België). Daarbij werden vooral sporen van bewoning aangetroffen uit de vroege ijzertijd en de Romeinse periode. De eerste sporen van bewoning gaan terug tot de vroege ijzertijd, tussen ca. 800 en 450 v. Chr. Een aantal kuilen en drie zogenaamde spiekers of opslagplaatsen wijzen op de aanwezigheid van één of meerdere boerderijen. Opvallend bij één van deze constructies was dat de toenmalige bewoners bij het verlaten van de site de palen hadden uitgetrokken, waarna ze de kuilen opvulden met allerlei kook- en voorraadpotten in aardewerk, die bovendien verbrand waren. In die periode gebeurt het wel vaker dat de bewoners
bij een verhuis een offer achter laten om de goden gunstig te stemmen of te bedanken.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Paard uit de IJzertijd
Onder een gletsjer op ongeveer tweeduizend meter hoogte in de bergen in Noorwegen is het skelet van een paard gevonden. Het is een van de eerste keren dat op deze hoogte de overblijfselen een dergelijk dier zijn gevonden. “Het toont aan dat men in de IJzertijd paarden gebruikten voor het vervoer in de bergen van Noorwegen. Dit deed men in gebieden waar we nogal verrast zijn om ze te vinden,” aldus Lars Pilø, het hoofd van de op sneeuw en ijs gespecialiseerde archeologieafdeling van Oppland.
Lees verder: https://www.thelocal.no

Skelet van prins
In Tarquinia, 50 km ten noordwesten van Rome (Italië) is een 2.600 jaar oud graf gevonden met een reeks aan kostbare grafgiften. Allessandro Mandolesi van de Universiteit van Turijn vindt dit een unieke vondst, omdat het zeldzaam is dat er een ongeschonden Etruskische tombe wordt gevonden van een upper-class persoon. De vondst opent legio studiemogelijkheden naar de Etrusken.
Lees verder met video: https://news.discovery.com

Tombes uit de vroege middeleeuwen
In Burdag, Warmia en Mazury (Polen) hebben archeologen tombes uit de vroege middeleeuwen gevonden. Eén van de tombes bevatte o.a. een zilveren borstplaat, ketting van glazen kralen en een zilveren fibula. De vondst van de zilveren borstplaat laat volgens de archeologen zien dat hier de lokale aristocraten lagen begraven.
Lees verder: https://www.naukawpolsce.pap.pl

Goudschat
Tijdens opgravingen deze zomer aan de voet van de Tempelberg (Israël) werd er een goudschat blootgelegd. Er werden 36 gouden munten, gouden en zilveren sieraden en een gouden medaillon gevonden. In het 10 cm. grote medaillon staat een Torah rol afgebeeld en een ‘shofar’ (een ramshoren).
Lees verder: https://www.jewishpress.com en https://www.nu.nl

Onderzoek werpt nieuw licht op prehistorische keuken
Twee recente studies werpen nieuw licht op het menu van de steentijdmens. Zo leverden onderzoekers van de Universiteit van York, op basis van de studie van fytolieten, het eerste bewijs voor het kruiden van maaltijden in prehistorisch Europa. Een ander onderzoek, uitgevoerd door Duitse wetenschappers, bewees dan weer dat mesolithische jager-verzamelaars in Noord-West-Europa al gedomesticeerd varken aten.
Lees verder: https://www.archeonet.be

‘Maya’s sneden vijanden in stukken’
De Maya’s sneden de lichamen van hun krijgsgevangenen waarschijnlijk in stukken, zo blijkt uit een opgraving in Mexico. Een 1.400 jaar oud massagraf in de oude Maya-stad Uxul bevat lichamen die ontdaan zijn van schedels en andere lichaamsdelen. Snijsporen op de botten wijzen erop dat de slachtoffers moedwillig zijn onthoofd en verminkt. Waarschijnlijk was deze marteling van krijgsgevangenen een traditie onder de Maya’s.
Lees verder: https://www.nu.nl

Deel Romeinse maliënkolder gevonden bij opgravingen Duitsland
Duitse archeologen van de vrije universiteit van Berlijn hebben een bijzondere ontdekking gedaan tijdens opgravingen van het Romeins-Germaanse slagveld bij Harzhorn te Nedersaksen. De onderzoekers stuitten op de resten van een Romeinse maliënkolder die dateert uit de derde eeuw na Christus. Nooit eerder is er op een Romeins-Germaans slagveld een dergelijk goed bewaard stuk opgegraven. Volgens professor Michael Meyer maakt de ontdekking het mogelijk om in te zoomen op de oorlog en om het individuele verhaal van een Romeinse soldaat tijdens de slag te reconstrueren. Meyer vermoedt dat de Romeinse soldaat gewond is geraakt tijdens de slag en door zijn medesoldaten werd verzorgd. Hierbij zou de maliënkolder zijn uitgetrokken en achtergelaten op het slagveld. Ook is het volgens hem mogelijk dat de maliënkolder is achtergelaten door Germaanse soldaten ter herinnering aan de slag.
Lees verder: https://www.pasthorizonspr.com

Bewijs voor prehistorische oorlogsvoering
In een grot in Utah werden in 1893 bijna honderd skeletten gevonden. Uit onderzoek blijkt nu dat veel van deze mensen op brute wijze om het leven zijn gekomen. De skeletten stammen uit de periode 100 tot 300 na Christus. Er werd tot nu toe aangenomen dat de mensen in individuele situaties vermoord werden. Uit het huidige onderzoek blijkt echter dat zij onderdeel waren van een massamoord.
Lees verder: https://westerndigs.org

Middeleeuwse waterpoort
In Veurne (België) werden tijdens grondwerken de resten van een middeleeuwse waterpoort – het Westwaterhek – vrij gelegd. Het Westwaterhek bestaat uit twee ronde torens in baksteen en werd gebouwd omstreeks 1390. Engelse represailles waren de aanleiding tot het versterken van heel wat steden aan de Vlaamse kust: in Veurne kreeg de oude 13de-eeuwse vesting een bakstenen weermuur, uitgerust met 33 halfronde torens.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Romeinse vondsten
In het zuidoosten van Turkije zijn zoveel Romeinse vondsten gedaan dat het genoeg is om een heel museum mee te vullen. Bij opgravingen werden de overblijfselen gevonden van een laat Romeins Keizerlijk kasteel uit de vierde eeuw. Tijdens de opgravingen werden bronzen voorwerpen gevonden, kralen, metalen voorwerpen, zilverwerk en nog veel meer. Ook werden er 49 speelstenen gevonden die vermoedelijk tot een soort schaakspel behoorden.
Lees verder: https://www.hurriyetdailynews.com

Weer vier gouden ringen uit de bronstijd
Op het Deense eiland Zeeland zijn onlangs weer vier gouden ringen gevonden uit de Bronstijd. In 2009 waren bijna op dezelfde plek al zes soortgelijke ringen gevonden.
Lees verder: https://sciencenordic.com

‘Oude Egypte ontstond binnen zeven eeuwen’
De Oud-Egyptische beschaving ontstond veel sneller dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit een nieuw wetenschappelijk onderzoek. Het Oude Egypte kwam binnen zeven eeuwen tot stand. Tussen 3800 en 3100 voor Christus veranderde het land van een verdeelde regio met verschillende stammen in een koninkrijk waar één farao aan de macht was. De bevindingen zijn gebaseerd op koolstofdatering van meer dan 200 voorwerpen en menselijke overblijfselen uit de periode waarin de Eerste Dynastie over Egypte regeerde en de tijd die daaraan voorafging.
Lees verder: https://www.nu.nl en https://www.bbc.co.uk

Wetenschapper vindt eeuwenoud chocolade-ijs dessert
Een Engelse wetenschapper heeft een 350 jaar oud recept voor een chocolade ijsdessert ontdekt. Kate Loveman van de Universiteit van Leicester vond het recept in een pamflet over chocoladegerechten uit het dagboek van de Graaf van Sandwich, Sir Edward Montagu.
Lees verder: https://www.livescience.com

Amateurarcheoloog vindt resten Romeinse villa in Gooik
Amateurarcheoloog Bart Van Camp heeft bij werken voor de bouw van een nieuwe woning langs de Edingsesteenweg in het Vlaams-Brabantse Kester (België) restanten ontdekt van een Romeinse villa uit de 2de of 3de eeuw. Van Camp haalde uit de bouwput en het puin een duizendtal voorwerpen boven, waaronder potscherven, stukken ijzer, vensterglas en een mooie bronzen schrijfpen. Inmiddels heeft hij alles overgedragen aan het agentschap Onroerend Erfgoed.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Oudste knoflook van Europa
Daphne Lentjes onderzocht hoe land in Zuidoost-Italië in de periode tussen ongeveer 1000 en 200 voor Christus werd gebruikt. In deze periode werden in dat gebied kolonies gesticht door Griekse migranten. Lentjes keek voor het eerst naar ontwikkelingen in landbouw en landschap over een lange termijn- niet alleen in de Griekse kolonies, maar ook in de inheemse nederzettingen in het binnenland. Een belangrijk deel van het onderzoek bestond uit de analyse van plantaardige resten: Lentjes bestudeerde meer dan 10.000 verkoolde fragmenten van granen, vruchten en hout van de sleutelsites Muro Tenente en l’Amastuola. Bij l’Amastuola, vijftien kilometer van de Zuid-Italiaanse stad Taranto, deed zij daarbij een spectaculaire vondst: de oudste knoflook van Europa. Het gaat om 27 verkoolde teentjes van ongeveer 2700 jaar oud. De nederzetting bij L’Amastuola was bewoond vanaf het einde van de achtste tot de eerste helft van de vijfde eeuw voor Christus. In Europa is knoflook tot nu toe alleen nog maar aangetroffen bij opgravingen uit de Romeinse periode en later. De oudste knoflook die tot nu toe in Italië was gevonden kwam uit de eerste eeuw na Christus.
Lees verder: https://www.vu.nl

Romeinse begravingen
Tijdens opgraving in Zcelin (Polen) hebben archeologen een urngraf en een crematiegraf gevonden uit de 1st/2e eeuw. De vorm van de urn en de gebruikte decoratietechniek zijn typisch voor het Elbe-gebied.
Lees verder: https://www.naukawpolsce.pap.pl

11.500 jaar oude skeletten
Bij opgravingen, uitgevoerd door een Japans team, in Hasankeyf (Turkijke) zijn graven met menselijke skeletten gevonden uit de Neolitische tijd (ca. 11.500 jaar geleden). Er komen jaarlijks zo’n 500.000 toeristen naar de historische stad Hasankeyf, maar een deel van het historische gebied zal onder water komen te staan zodra gestart wordt met het Ilisu Dam project, waar veel over te doen is.
Lees verder: https://www.hurriyetdailynews.com

Geen reacties

OKTOBER 2013

door Alexander van der Kallen 2013, ARCH NIEUWS

OKTOBER 2013

Relief
Tijdens opgravingen op het archeologisch complex Huaca Partida (Peru) is een relief gevonden dat de afbeelding laat zien van een man en een vogel. Het relief is drie meter hoog en twee meter lang. Het is zelden dat een dergelijk relief wordt gevonden, omdat ze werden gemaakt van klei en door de tand des tijds meestal dermate zijn aangetast dat er niets van overblijft.
Lees verder: https://www.peruthisweek.com

Beeld van een arend
In Londen is een stenen beeld gevonden van een arend. Het goed bewaarde beeld is 65 cm groot en is vermoedelijk zo’n 1900 jaar oud. Vermoedelijk gaat het hier om een grafmonument op een mausoleum. Resten van het mausoleum zijn ook gevonden. De arend heeft een slang in zijn bek, hetgeen de triomf symboliseert van het goed over het kwaad, een gangbaar Romeins motief.
Lees verder: https://londonist.com

Tablet met vloek
Tijdens opgravingen in het gebied dat bekend staat als de City of David (Israël) hebben archeologen een tablet gevonden. Op het tablet staat een tekst, waarin iemand vervloekt wordt. Het tablet is 1.700 jaar oud. De vloek had vermoedelijk iets te maken met een rechtszaak.
Lees verder: https://www.livescience.com

Middeleeuwse stadspoort
De archeologische dienst van SOLVA voert momenteel een archeologisch onderzoek uit op het Keizersplein in Aalst. In een eerste fase kwamen de restanten vrij te liggen van de voormalige Zoutstraatpoort. Deze middeleeuwse stadspoort bestond uit twee ronde torens, opgebouwd uit stevige blokken kalkzandsteen. De afstand tussen beide torens bedroeg 2,65 meter, net breed genoeg voor een kar. Er is ook een latere bakstenen aanbouw bewaard. Aan de buitenzijde ervan is de gedempte stadsgracht gesitueerd. Hierin zijn bakstenen sokkels aangetroffen, die geïnterpreteerd zijn als brugpijlers. Historisch kaartmateriaal toont aan dat parallel met het Keizersplein de 13de-eeuwse stadsmuur lag. Dit gedeelte vormde de verbinding tussen de Gentse poort, gelegen op het einde van de Nieuwstraat ter hoogte van het Vredeplein, en de Zoutstraatpoort. Over de volledige lengte stonden op regelmatige afstand zes torens. Vóór de muur, dus buiten de stad, was de stadsgracht gelegen.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Romeinse ruïne
Een team van Portugese en Oostenrijkse archeologen hebben in Alcoutim (Portugal) een Romeinse ruïne gevonden uit de eerste of tweede eeuw v.Chr. De restanten die zijn gevonden doen vermoeden dat er een gebouw heeft gestaan van 2,35 meter hoog en 13,5 meter breed.
Lees verder: https://theportugalnews.com

Houten restanten ijzertijd ontdekt in Zweden
Archeologen hebben twee lange stukken weg uit de ijzertijd (rond en na de geboorte van Christus) ontdekt in Zweden. De onderzoekers stuitten in de stad Uppsala op meer dan honderd houten palen die die routes markeerden. Onder de maximaal 10 meter lange palen werden vaak stenen en (mogelijk menselijke) botten verstopt. De ene weg moet 1 kilometer lang zijn geweest, de tweede ongeveer 500 meter.
Lees verder: https://www.nu.nl

Viking gesp
Tussen alle archeologische vondsten bijna drie jaar geleden gedaan in Domburg bevindt zich een ongeveer 1200 jaar oude bronzen gesp afkomstig van de Vikingen. Op initiatief van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (SCEZ) is dinsdag een workshop gehouden met deskundigen uit Nederland, België en Engeland. Daarbij werden tal van metalen voorwerpen bekeken die tijdens de opgraving op de plaats het Groentje in Domburg zijn gevonden. Een aantal experts kwam tot de conclusie dat één van de voorwerpen een metalen gesp van de Noormannen is, daterend uit de negende eeuw.
Lees verder: https://www.pzc.nl

Bijna 1,8 miljoen jaar oude mensenschedel gevonden
Bij opgravingen in het Georgische dorpje Dmanisi is een menselijke schedel van 1,77 miljoen jaar oud gevonden en de versteende resten van vier andere mensen. De vondst kan tot de conclusie leiden dat de menselijke stamboom minder vertakt is dan tot nu toe werd gedacht, schrijven wetenschappers vrijdag in Science. De schedel is van het geslacht homo, waartoe ook de huidige mens behoort.
Lees verder: https://www.nu.nl en https://phys.org

Wijnkelder
Een team van archeologen hebben in Nesebar (Bulgarije) een bijzonder goed bewaarde wijnkelder gevonden met amforen uit de vijfde eeuw voor Christus. De kelder is 2,60 x 2,50 meter. Er werden meer dan 30 amforen gevonden.

Lees verder: https://haemus.org.mk

Britten aten 8000 jaar geleden al kikkerbilletjes
In Engeland werden er 8000 jaar geleden al kikkerbilletjes gegeten. Dit blijkt uit een onderzoek van de vondst van verkoolde etensresten. Archeologen deden de vondst tijdens opgravingen in Amesbury in de buurt van Stonehenge.
Lees verder: https://www.theguardian.com

Zeldzame munt gevonden in Limburg
Een amateurarcheoloog heeft in de buurt van Stein een zeldzame munt uit de Romeinse tijd gevonden. Van de munt bestaan, voor zover bekend, maar twee exemplaren. Het andere exemplaar ligt in een Berlijns museum, meldt de NOS. Volgens de omroep is de munt drie jaar geleden gevonden. Het heeft volgens amateurarcheoloog Bux Westhovens jaren geduurd voordat duidelijk werd dat hij een bijzondere munt had gevonden.
Lees verder: https://www.limburger.nl

Graf van Romeinse soldaat
In Czelin (Polen) is bij opgravingen het graf gevonden van een Romeinse soldaat. Het graf dateert uit het eind van de eerste/begin van de tweede eeuw. In het graf werden o.a. een zwaard met een set schedeclips gevonden, delen van een schild en een paar bronzen gegoten gespen.
Lees verder: https://www.naukawpolsce.pap.pl

Belgisch Andesproject haalt schatten uit Titicacameer
Afgelopen zomer zijn een tweeduizendtal voorwerpen opgedoken tijdens een archeologisch project in het Titicacameer. De vondsten, waaronder diverse gouden en zilveren votiefgaven, behoren tot de Formatieve periode en de daaropvolgende Tiwanaku- en Incaculturen. Het project wordt uitgevoerd door het Belgische Andean Centre of Underwater Archaeology (ACUA) in samenwerking met de Université Libre de Bruxelles en het Boliviaanse Ministerie van Cultuur.
Lees verder: https://www.huffingtonpost.com

Prehistorische grotschilderingen vaak gemaakt door vrouwen
Handafdrukken in verschillende grotten suggereren dat de meeste prehistorische grotschilderingen werden gemaakt door vrouwen. Het merendeel van de handafdrukken bij prehistorische wandschilderingen in drie grotten in Frankrijk en Spanje lijken afkomstig te zijn van vrouwen. Slechts tien procent van de in verf achtergebleven afdrukken kunnen worden toegeschreven aan mannen en slechts vijftien procent aan pubers.
Lees verder: https://www.nu.nl

Romeinse villa
In Devizes in Wiltshire (UK) zijn de overblijfselen gevonden van een vermoedelijk 2000 jaar oude Romeinse villa. De overblijfselen worden nader onderzocht.
Lees verder: https://www.bbc.co.uk

Vondsten uit de steen- en bronstijd
Het archeologisch onderzoek op bedrijventerrein De Spelver II in Bilzen (België) heeft een aantal opvallende resultaten opgeleverd. Naast verschillende vondsten uit de steentijd, werden bewoningssporen gevonden vanaf de late bronstijd. Vooronderzoek via proefsleuven toonde eind 2012 al aan dat het gebied aan de Spelverstraat en Kapittelstraat in het verre verleden intensief werd bewoond.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Tombe
Archeologen hebben in het noorden van China een aantal tombes opgegraven met ongeveer 300 vondsten. De tombes dateren het midden tot de late West Han Dynastie (206 v.Chr – 24 n.Chr) en het midden van de Tang Dynastie (618-907). Sinds de opgravingen zijn gestart zijn er al 73 tombes gevonden. De vondsten bestaan voornamelijk uit aardewerk en bronzen voorwerpen.
Lees verder: https://www.business-standard.com

’s Werelds oudste Joodse gebedenboek ontdekt
Wetenschappers hebben een bijzonder oud Joods gebedenboek ontdekt. Het boek dateert uit het jaar 840 en is het oudste Joodse gebedenboek dat tot op heden is teruggevonden. Het gebedenboek is van perkament en bevindt zich nog in de originele binding. Uit onderzoek blijkt dat het boek is te verdelen in zes secties.
Lees verder: https://www.scientias.nl

Prehistorische pijlen en boog
In de bergen van de provincie Oppland in Noorwegen zijn een boog en meerdere pijlen gevonden. De vondsten zijn tussen de 3800 en 5400 jaar oud. Door het smelten van de ijslaag in het Noorse hooggebergte kwamen de vondsten aan het licht. Martin Callanan, archeoloog aan de Noorse Universiteit voor Wetenschap en Technologie, vond de boog en de pijlen in 2010 en 2011. Samen met zijn collega’s beklimt hij elk jaar de bergen Trollheim en Dovre in Noorwegen, op zoek naar archeologische vondsten. De blootgelegde boog is 3,800 jaar oud en de oudste pijl is 5,400 jaar oud.
Lees verder: https://www.livescience.com

Vikingen waren niet wild maar sociaal
Vikingen waren veel socialer dan het stereotype beeld van het volk doet vermoeden, zo beweren Britse wetenschappers. Vikingen onderhielden behoorlijk complexe sociale netwerken die veel weg hadden van gestructureerde samenlevingen. Het volk had waarschijnlijk een sterk gemeenschapsgevoel. Het stereotype beeld dat Vikingen een groep verwilderde individuen waren, klopt dan ook waarschijnlijk niet.
Lees verder: https://www.nu.nl en https://www.sciencedaily.com/

Burchtmuur
De voorbije dagen waren de Antwerpse stadsarcheologen druk in de weer om meer dan duizend jaar stadsgeschiedenis onder één straat gedetailleerd in kaart te brengen. Tussen het Vleeshuis en het Steen onderzoekt de stedelijke dienst archeologie momenteel de resten van de middeleeuwse burchtmuur, de verdwenen historische bebouwing in de burcht en de vroegmiddeleeuwse aarden wal uit de late 9de eeuw, als voorganger van de stenen burcht. De opgravingen worden eind deze week beëindigd.
Lees verder: https://www.archeonet.be

Eén reactie

SHETLAND EILANDEN: EEN ARCHEOLOGISCH PARADIJS

door Alexander van der Kallen publicaties

SHETLAND EILANDEN: EEN ARCHEOLOGISCH PARADIJS

De afgelopen jaren heb ik jullie al diverse malen via de nieuwsbrief van de Stichting in den Scherminckel mee laten genieten van mij archeologische vakanties. In 2007 berichtte ik over mijn vakantie in IJsland en in 2009 over mijn vakantie op de Faeröer eilanden. Na in 2011 nogmaals naar de Faeröer eilanden te zijn geweest, hebben we dit jaar de Scandinavische wateren achter ons gelaten en zijn we nog verder naar het zuiden afgezakt, naar de Shetland eilanden.

De Shetland eilanden vormen de meest noordelijke grens van Schotland en liggen ongeveer 280 km ten zuidoosten van de Faeröer. De eilandengroep bestaat uit circa 100 kleine en grotere eilanden, waarvan er slechts 16 bewoond zijn. Hoewel nu Schots, behoorden de eilanden tot aan 1471 toe aan de Noorse kroon. Voor lange tijd waren de eilanden dus Scandinavisch grondgebied. Iets wat aan de vele plaats en streeknamen nog steeds zeer goed te merken is. Ook het lokale dialect heeft zeer veel overeenkomsten met het Noors. De Shetland eilanden kennen een lange bewoningsgeschiedenis. Archeologische vondsten tonen aan dat de eilanden voor het eerst bewoond werden in het mesolithicum (100.000 tot 30.000 jaar voor Christus), maar de resten uit deze vroege periode zijn zeer schaars. De Shetland eilanden herbergen op dit moment meer dan 5.000 bekende archeologische vindplaatsen, waarvan het merendeel afkomstig is uit de prehistorie en de vikingtijd.

Een van de meest indrukwekkende archeologische resten op de eilanden zijn de zogenaamde brochs, metershoge bouwwerken uit de midden-bronstijd. Brochs zijn uniek voor Schotland en van de bijna 570 bekende brochs staan er ruim 120 op de Shetland eilanden. Later meer over deze indrukwekkende bouwwerken. De komende nieuwsbrieven zal ik jullie stukje bij beetje laten meegenieten van deze, vanuit archeologisch oogpunt gezien, zeer boeiende vakantie. Zoals gezegd zijn de eilanden vanaf de midden-steentijd bewoond. Over de herkomst van de mensen die in de steentijd en bronstijd de eilanden bewoonden is weinig bekend. Men vermoedt dat ze van het Britse vaste land afkomstig zijn geweest maar duidelijke aanwijzingen over hun afkomst zijn niet aangetroffen. In de ijzertijd behoorden de bewoners vermoedelijk toe aan Pictische stammen. Omdat de Romeinen nooit zover noordelijk zijn doorgedrongen, loopt de ijzertijd op de Shetland eilanden door tot de komst van de Vikingen. De steeds maar groeiende bevolking van Scandinavië zorgde erin de late achtste eeuw voor dat de Vikingen hun aandacht steeds meer gingen verleggen van het plunderen van nabijgelegen gebieden naar het innemen van nieuwe gebieden om hun eigen woongebieden te vergroten. De Shetland eilanden kwamen door deze invasiedrang in de late achtste of vroege negende eeuw in Scandinavische handen. Welk lot de toenmalige Pictische bevolking getroffen heeft is onduidelijk. Sommige historici hangen een theorie aan die er vanuit gaat dat de Vikingen de volledige Pictische bevolking van de eilanden zou hebben uitgeroeid. Archeologische bewijzen, zoals bijvoorbeeld massagraven, ontbreken echter geheel. Logischer is dat de twee volkeren naast elkaar op de eilanden hebben geleefd en langzaamaan in elkaar zijn opgegaan.

In de tiende eeuw bereikte het Christendom de eilanden. De toenmalige koning van Noorwegen, koning Olav Tryggvasson, beval graaf Sigurd the Stout dat hij en al zijn onderdanen zich zouden laten dopen. Deed men dit niet dan zouden ze ter plekke gedood worden. En uiteraard ging Sigurd akkoord. In 1194 toen Harald Maddadsson graaf was van Orkney en Shetland brak er een opstand uit tegen de Noorse koning Sverre Sigurdsson. De Shetlanders voeren naar Noorwegen maar werden op zee voor de kust van Bergen verslagen. Vanaf dat moment kwamen de Shetlands onder directe heerschappij van Noorwegen. Vanaf de dertiende eeuw hebben de Schotse koningen herhaaldelijk geprobeerd om de Shetland eilanden te veroveren. De eilanden bleven echter tot ruim in de veertiende eeuw een provincie van Noorwegen maar de Schotse invloeden werden sterker en pas in 1471 vielen de Shetlands officieel in Schotse handen. Onze reis begon met een autorit door de stromende regen naar Schiphol. Nadat het in Nederland lange tijd goed en warm weer was geweest, wilden de weergoden ons vast goed voorbereiden op het barre weer van de Shetland eilanden. Het vliegtuig vertrok ruim op tijd en met een korte overstap in Edinburgh kwamen we enkele uren later al aan op het kleine vliegveldje van Sumburgh helemaal in het zuidelijkste puntje van het mainland. Vanuit het vliegtuig waren de eerst ruïnes al te zien. Dat beloofde dus een mooie vakantie te worden. Gaandeweg de vakantie bleek echter dat het overgrote deel van de ruïnes op de eilanden verre van oud zijn. Men heeft hier namelijk de gewoonte om vervallen schuren en huizen niet af te breken, maar gewoon te laten staan totdat alleen de stenen muren er nog van over zijn. Nadat we de huurauto hadden opgehaald en ons erover verbaasd hadden dat je met de auto de landingsbaan van het vliegveld kruiste begonnen we onze weg naar Lower Voe waar ons huis voor de komende twee weken staat.

Onderweg kwamen we door Lerwick, de hoofdstad van de Shetland eilanden. Bij de ingang van het plaatsje staan net naast de weg de resten van de Clickimin Broch. Een grote ronde toren met enkele bijgebouwen er omheen omgeven door een anderhalve meter hoge buitenmuur.

De Clickimin Broch

De resten van de Clickimin broch kwamen aan het eind van de negentiende eeuw aan het licht. Oorspronkelijk heeft dit meer dan 2000 jaar oude bouwwerk op een eiland gelegen dat alleen via een boot bereikbaar was. In latere tijden is het eiland door een kleine dam met het vasteland verbonden. Tot 1874 was er van het eiland, de broch of de dam niets te zien. In 1874 besloot met om het waterpeil in het meer te verlagen en pas toen kwamen de resten van de broch in beeld. Na uitgebreid onderzoek aan het eind van de negentiende eeuw is de broch behoorlijk gerestaureerd aan de hand van de enige nog bijna complete broch in de wereld op het eiland Mousa. Over dit indrukwekkende bouwwerk zal ik jullie later meer vertellen.

Na bijna een uur in en rond de Clickimin broch te hebben rondgelopen zijn we op zoek gegaan naar de plaatselijke VVV in de hoop dat zij enige informatie hadden over eventuele lopende opgravingen op de eilanden. Omdat het opgraven op IJsland me meer dan bevallen was en het opgraafseizoen op de Faeröer net was afgelopen toen ik daar was, zou het natuurlijk erg mooi zijn als ik hier op de Shetland eilanden weer aan een opgraving mee zou kunnen werken. Maar helaas, volgens de man bij de VVV lagen alle opgravingen op de eilanden helemaal stil vanwege geldgebrek. Ondanks deze lichte tegenvaller zou er toch nog meer dan genoeg te zien zijn tijdens deze vakantie. Aan het eind van de dag kwamen we aan in Lower Voe en hadden we ons huis al snel gevonden. Opvallend was de persoonlijke inrichting van het huis. De reden hiervan werd ons al snel duidelijk toen de huisbaas Keith langskwam. Het huis, ‘de Picking Shed’, bleek zijn eigen huis te zijn van waaruit hij zijn mosselkwekerij in het fjord voor het eiland runde.

De volgende morgen was het weer bar en boos. Omdat we dit weer al wel een beetje verwacht hadden deze vakantie, besloten we om deze dag te besteden aan een bezoek aan het Shetland Museum in Lerwick. Dit zeer moderne gebouw, gelegen aan de oude vissershaven van de stad toont de geschiedenis van de eilanden van de vroege prehistorie tot aan de het midden van de twintigste eeuw. De tentoonstelling is ruim opgezet en verteld op zeer boeiende wijze zijn verhaal. Uiteraard voorzien van de nodige mooie vondsten om van te watertanden. Een van de meest bijzondere vondsten is toch wel de Sint Ninians Isle schatvondst, een groep van ruim 28 zilveren, deels vergulde objecten uit het begin van de negende eeuw. Erg mooi is ook de uitleg over de verschillende types van woonhuizen in de steentijd, bronstijd en ijzertijd. Dit werd gedaan door middel van zeer gedetailleerde maquettes, zoals onderstaand voorbeeld van een steentijd huis uit circa 2.500 jaar voor Christus.

Dankzij deze maquettes werd het een stuk makkelijker om de verschillende hopen stenen die we op de vakantie tegenkwamen te interpreteren

In de museumwinkel natuurlijk de nodige archeologische boeken gekocht en ook daar nogmaals gevraagd of men iets wist van een actuele opgraving. De medewerker had wel gehoord van een opgraving in de buurt van de Huesbreck boerderij, maar wist niet de exacte details. Hij adviseerde mij een bezoekje te brengen aan de Shetland Amenity Trust. De instantie die het archeologische erfgoed op de eilanden beheert. Je zou het kunnen vergelijken met onze RCE. Na aan de balie mijn verhaal te hebben gedaan en heel even een wat vreemde blik te hebben gehad van de receptioniste, kwam een van de lokale archeologen van de Amenity Trust mij halen en nam me mee naar een vergaderkamer voor een kopje thee. De man vertelde honderduit over de archeologie op de eilanden en hij vertelde dat ik mazzel had. Ondanks dat er weinig geld was voor onderzoek momenteel was er toch een klein onderzoek aan de gang. Nabij de Huesbreck boerderij was men bezig met het opgraven van een zeventiende eeuws landhuis van één van de Lairds van de eilanden. De opgravingen werden uitgevoerd door een groep studenten van het Bates College in Lewiston – Maine (USA) onder leiding van professor Gerry Bigalow. Ik kreeg een uitgetekend kaartje mee en de mededeling dat ik daar zeker kon gaan kijken en dat hulp altijd wel gewenst was. Omdat we de komende twee dagen al andere bezoeken gepland hadden besluiten we om er volgende week zeker langs te gaan.

Na een heerlijke nachtrust en een beetje uitslapen vertrekken we de volgende dag richting vliegveld. Bij het uitbreiden van een van de landingsbanen werd in 1975 een spectaculaire vondst gedaan. Een wooncomplex van huizen uit de ijzertijd rondom een tot dan toe onbekende broch. De nieuwe landingsbaan bleek dwars door de resten van de broch te zijn gegraven. Bij aankomst bij de vindplaats van Old Scatness treffen we het bezoekerscentrum helaas gesloten aan. Het bordje op de deur vertelt ons dat het bezoekersseizoen pas op 28 mei begint, 1 dag voor we weer vertrekken. Op dat moment zakt de moed me toch een beetje in de schoenen, want wat als alle archeologische vindplaatsen hier pas vanaf 28 juni opengesteld worden… Maar na een opbeurend praatje van mijn vader besluiten we nog een stukje verder te rijden en een bezoek te brengen aan Jarlshof. Genoemd naar het zeventiende eeuwse huis van de graaf (laird) Patrick Stewart dat op deze locatie stond. Het huis is aan het begin van de zeventiende eeuw in verval geraakt en tot een ruïne verworden.

De Schotse schrijver, Sir Walter Scott, bracht aan het begin van de negentiende eeuw een bezoek aan de ruïne van het huis wat hem inspireerde tot het schrijven van het boek ‘De Piraat’ waarin hij de ruïne de naam Jarlshof meegeeft dat zoveel betekent als ‘het huis van de graaf’. Tot aan de jaren tachtig van de negentiende eeuw was er op het strand niet veel meer te zien dan de ruïne van graaf Patrick maar dat zou snel veranderen. Een serie van najaarsstormen zorgden ervoor dat hele stukken van het strand wegspoelden en er grote stukken muurwerk uit velerlei perioden bloot kwamen te liggen. Grootschalige archeologische opgravingen in de jaren dertig en vijftig van de twintigste eeuw hebben de resten blootgelegd van meer dan 4.000 jaar bewoningsgeschiedenis op 1 plaats. Beginnend in de late steentijd, doorlopend naar de bronstijd, ijzertijd en Viking periode om te eindigen met het huis van laird Patrick in 1608. Wat de site zo bijzonder maakt is niet alleen de uitgestrektheid van de bewoningsgeschiedenis, maar ook de grote variatie aan gebouwen op de locatie. Zo zijn er resten gevonden van ‘round houses’, een smidse uit de bronstijd waar onder andere bronzen bijlen werden vervaardigd, een broch, ‘wheel houses’, ‘Viking long houses’ en nog veel meer. Maar wat bovenal tot de verbeelding spreekt is de gaafheid ervan. Vele van de bronstijd en ijzertijd huizen zijn op het dak na volkomen gaaf gebleven. Alle stenen muren staan nog overeind en dit betreft geen later restauratiewerk.

Huis uit de vroege ijzertijd op Jarlshof

De verschillende bouwwerken zijn lange tijd in gebruik gebleven en stukje bij beetje zijn ze verdwenen onder een laag stuifzand. Van de Viking ‘Long Houses ‘ is veel minder bewaard gebleven. Dit komt deels doordat de ‘long houses’ als een soort steenmijn hebben gediend voor de dertiende-eeuwse boerderij die eveneens op de site heeft gestaan. Maar ook al tijdens de Viking periode zijn vele huizen afgebroken en opnieuw gebouwd. In totaal zijn er zeven verschillende bouwfases te herkennen. In het bezoekerscentrum hebben we lange tijd staan praten met Dr. Stephen (Steve) J. Dockrill van Bradford University . Nu gepensioneerd maar, door zijn jarenlange onderzoeken op Old Scatness, verknocht geraakt aan de eilanden. Na zijn pensioen is hij dan ook naar de Shetland eilanden verhuisd en werkt nu als vrijwilliger in het bezoekerscentrum van Jarlshof. Tijdens ons bezoek alhier liepen we nog op tegen Neil Oliver, historicus en Tv-presentator van de BBC. Hij was met een cameraploeg ter plaatse om opnames te maken voor een nieuwe reeks van het populaire BBC programma ‘The History of Scotland’.

Bovenaanzicht op de ‘wheel houses’ bij Jarlshof

In de volgende nieuwsbrief zal ik jullie meer vertellen over de verschillende archeologische sites die ik in mijn vakantie heb bezocht zoals de Staneydale Tempel en de Broch van Mousa. En natuurlijk over het bezoek aan de enige lopende opgraving op de eilanden.

Gepubliceerd in de nieuwsbrief Archeologie en Monumenten nr. 57 van september 2012 van de Stichting In den Scherminckel te Bergen op Zoom