MAART 2016
Duizenden artifacten
In Sydney (Australië) zijn bij de aanleg een sneltram circa 20.000 inheemse artefacten gevonden. De locatie van de vondst zou volgens archeologen een ceremoniële ontmoetingsplek geweest kunnen zijn. Er zijn ongeveer 20.000 inheemse artefacten gevonden, maar de experts die op de locatie werken denken dat er misschien wel meer dan 50.000 in het gebied liggen. “Er is helemaal niets zoals dit in Sydney”, zei Scott Franks.
Lees verder: https://www.smh.com.au
Hobbitmens
De ‘hobbitmensen’ die ooit op het eiland Flores leefden, deelden hun omgeving waarschijnlijk niet lang met moderne mensen. De krap één meter grote skeletten van de zogenoemde Floresmens zijn naar schatting 50.000 tot 100.000 jaar oud. De kleine mensensoort was dus mogelijk al uitgestorven toen de eerste moderne mensen aankwamen op het eiland. Toen de skeletten van Homo floriensis in 2003 werden ontdekt in de Liang Bua-grot op Flores, gingen wetenschappers er vanuit dat de ‘hobbitmensen’ 12.000 tot 18.000 jaar geleden nog in leven waren. Floresmensen zou volgens die theorie samen hebben geleefd met moderne mensen, aangezien die ongeveer 50.000 jaar geleden voet aan wal zetten op het eiland Flores. Uit het nieuwe onderzoek blijkt echter dat de skeletten van de ‘hobbits’ in eerste instantie verkeerd zijn gedateerd. De ouderdom van de botten was bepaald op basis van een relatief jong laagje as en aarde op de skeletten.
Lees verder: https://www.nu.nl en https://popular-archaeology.com
Opmerkelijke begraafplaats
In Egypte is bij Gebel el Sisila, ten noorden van Aswan, een opmerkelijke 3400 jaar oude begraafplaats gevonden. De tombes zijn uitgehouwen in de rotsen. Er zijn tot nu toe 40 tombes gevonden, velen zijn in slechte staat door ernstige erosie en het hoge zoutgehalte.
Lees verder: https://news.discovery.com
Locatie Antwerpse citadel
Sinds midden maart graven de Antwerpse stadsarcheologen naar de exacte locatie van de citadel in de tuin van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA). De citadel zou bijna de volledige oppervlakte van het huidige Antwerpse Zuid in nemen. Pal onder de site van het museum ligt bastion Fernando, één van de vijf bastions van de citadel. De flank van de hoofdmuur en het bastion zijn nu bloot gelegd. Ook een kazemat, de plek waar het geschut opgesteld stond. “De resten van de hoofdmuur van de citadel en van bastion Fernando zijn goed bewaard gebleven,” zegt stadsarcheologe Veerle Hendrickx.
Lees verder: https://www.archeonet.be
Kleurrijk mozaïek
In het zuiden van Jeruzalem is een kleurrijk mozaïek opgegraven op de plaats waar eens een unieke Byzantijnse basiliek heeft gestaan. Door de vondst van het mozaïek heeft men nu kunnen concluderen dat de kerk in de vierde eeuw is gebouwd. Ook zijn er veel vondsten gedaan, zoals vijf kilo glazen voorwerpen, fragmenten van aardewerking, ongeveer 50 munten inclusief één van Alexander Jannaeus.
Lees verder: https://www.jewishpress.com
Nieuw licht op ondergang Sagalassos
Waarom verlieten de inwoners van het antieke Sagalassos die stad plots in de 13de eeuw? Tot nu toe gingen wetenschappers ervan uit dat aardbevingen en de pest in de eeuwen voordien het verval van de stad hadden ingeluid. Maar nieuw DNA-onderzoek werpt een ander licht op de zwanenzang van Sagalassos. Het meest waarschijnlijke scenario is dat 90 procent van de inwoners Sagalassos verliet in de 13de eeuw en dit zonder voorafgaande, grote bevolkingsafnames door de pest of aardbevingen in de 6de en 7de eeuw. Al meer dan 25 jaar strijkt elke zomer een team van Leuvense en internationale wetenschappers neer in Sagalassos, een imposante site in Turkije. Archeologen werken er samen met onder meer geologen, biologen, antropologen en genetici om het verleden van de stad te reconstrueren. “Eén van de mysteries die we nog moeten ontrafelen, is het vrij abrupte einde van Sagalassos in de 13de eeuw”, vertelt professor Jeroen Poblome, de archeoloog die het project leidt.
Lees verder: https://nieuws.kuleuven.be
3D-animatie van graf Richard III
Archeologen hebben een volledig draaibaar computermodel gemaakt van het skelet van de Engelse koning Richard III, dat in 2012 werd opgegraven onder een parkeerplaats in het Britse Leicester. De archeologen aan de universiteit van Leicester maakten foto’s vanuit meerdere hoeken tijdens de opgraving van de in 1485 overleden koning. Ze gebruikten het 3D-platform Sketchfab om een precieze weergave van het graf en het skelet te maken. De weergave laat gebruikers inzoomen op het lichaam van de koning en rondkijken in het graf. Het is duidelijk te zien dat de koning met weinig zorgvuldigheid is begraven. Het graf is namelijk te klein, waardoor het hoofd tegen de wand is aangedrukt. Ook is de grond ongelijk en zijn de wanden scheef.
Lees verder: https://www.nu.nl en https://popular-archaeology.com
Uniek Engels sieraad in Deens vikinggraf
In Denemarken is een uniek sieraad gevonden in een vikinggraf. De kledinggesp is slechts 6 cm in doorsnee, maar zorgt voor heel wat rumoer in het archeologisch veld. De gesp werd tussen de 900 en 1100 jaar geleden begraven in een vikinggraf van een vrouw in west Denemarken. Het is vreemd omdat de kleine gesp uit Schotland of Ierland komt.
Lees verder: https://sciencenordic.com
1100 jaar oud zeldzaam Viking crucifix
In een veld nabij Aunslev (Denemarken) is een zeldzame gouden crucifix uit de Vikingtijd ontdekt. Het kleine gouden object, gemaakt in de vorm van een man met uitgestrekte armen (Jezus aan het kruis) is de oudste crucifix die in Denemarken tot nu toe gevonden is. De hanger dateert uit de eerste helft van de 10e eeuw. Volgens deskundigen van het Viking Museum in Ladby kan de crucifix nieuw licht op het christendom in Denemarken werpen. Een crucifix representeert het meest bekende symbool van het christendom.
Lees verder: https://news.discovery.com
Boerderij uit de Middeleeuwen
In Ermelo zijn sporen gevonden met een verwijzing naar de vroege Middeleeuwen, maar ook zijn er vondsten gedaan die een datering van de 11e en 13e eeuw meekregen. Er zijn paalsporen aangetroffen die komen van een boerderij uit de 11e/13e eeuw. Die boerderij is oost-west georiënteerd. Dat gegeven moet nader onderzocht worden. En daarbij moet ook gekeken worden naar andere onderzoeken in de omgeving. Ook is er een aanzet van een waterput gevonden, maar veel informatie kunnen de archeologen nog niet geven. Het blijft een grote puzzel. Sporen uit verschillende periodes liggen ook door elkaar heen.
Lees verder: https://ermelovannu.nl
Begraafplaats uit IJzertijd
In Noord Engeland zijn circa 150 skeletten en persoonlijke bezittingen uit de IJzertijd. Bijna 3000 jaar nadat ze werden begraven, verkeren de skeletten nog in een relatief goede staat. Archeologen spreken van een van de grootste en belangrijkste IJzertijdvondsten van de laatste tijd. De overblijfselen werden gevonden in 75 vierkante grafheuvels. Er werden ook juwelen, wapens en 360 amberen en glazen kralen gevonden.
Lees verder: https://www.theguardian.com
Nieuwe ruimtes ontdekt in kamer van Toetanchamon
Uit radarbeelden blijkt dat in de graftombe van de Egyptische farao Toetanchamon nog twee onontdekte ruimtes zijn, zo schrijft persbureau AP. De Egyptische minister van Antiquiteiten Mamdouh el-Damaty liet donderdag in een verklaring weten dat achter een van de wanden metaal en organisch materiaal ligt. Wat er precies in de twee kamers van het koningsgraf ligt, moet nog verder onderzocht worden.
Lees verder: https://www.nrc.nl en https://www.livescience.com
Gouden Romeinse munt
In het oosten van Galilea heeft een wandelaar in het gras bij een archeologische opgravingssite een gouden munt van bijna 2000 jaar oud ontdekt. De vrouw deed melding van haar vondst bij de Israëlische Oudheden Autoriteit (IAA). Het is een bijzondere munt waarvan er slechts één ander exemplaar bekend is dat in het British Museum wordt bewaard volgens de IAA. De munt heeft een afbeelding van keizer Augustus (63 v.Chr. – 14 n.Chr.), dateert uit het jaar 107 n.Chr. en was onderdeel van een serie van nostalgische munten die keizer Trajanus (53-117) liet slaan.
Lees verder: https://news.discovery.com en https://www.jpost.com
5000 jaar oude nederzetting
Archeologen beginnen volgende week met het opgraven van een duizenden jaren oude nederzetting onder een parkeerterrein bij winkelcentrum Leidsenhage. De wetenschappers denken er in vijf weken veel waardevols uit de steentijd uit de grond te halen op het terrein tussen de Burgemeester Banninglaan en de Berberis. ,,We hopen grondsporen van de hele nederzetting uit 3000 voor Christus uit die specifieke periode te vinden. Dan hebben we echt iets moois in handen,” zegt archeoloog André Kerkhoven, de projectleider.
Lees verder: https://www.ad.nl
Neanderthalers aten weinig groente
Neanderthalers aten bijzonder weinig groente en fruit, zo blijkt uit een nieuwe studie. Het dieet van de oermensen bestond voor 80 procent uit rood vlees van bijvoorbeeld mammoeten, bizons en beren. Het aandeel van groente en fruit lag rond de 20 procent. Vis stond vrijwel nooit op het menu van de Neanderthalers.
Lees verder: https://www.sciencedaily.com
18e-eeuws Nederlands oorlogsschip
Op de bodem van de Finse Golf is een uitzonderlijk goed bewaard oorlogsschip uit het begin van de 18e eeuw teruggevonden. Het schip ligt 62 meter diep, door het koude en diepe water is de houten constructie van het schip vrijwel intact. Alle kanonnen staan zelfs nog op het dek. Vermoedelijk behoort het schip tot de Admiraliteit van West-Friesland en is het in 1708 gebouwd in Medemblik. Nooit eerder is een Nederlands oorlogsschip uit de Gouden Eeuw in zo’n goede staat teruggevonden.
Lees verder: https://www.blikopnieuws.nl en https://www.nu.nl
16de-eeuws bastion
In het kader van de Noorderlijn vinden er momenteel werken plaats aan de Frankrijklei in Antwerpen. Bij het plaatsen van de tunnelwanden zijn de eerste resten van het 16de-eeuwse bastion aan de Huidevetterstoren al komen piepen. Midden april starten er grotere archeologische opgravingen. Onder de Leien liggen de restanten van de Spaanse omwalling. Tijdens de werkzaamheden om de nieuwe tramlijn aan te leggen, zullen verschillende delen van die omwalling terug zichtbaar worden.
Lees verder: https://www.archeonet.be
2500 jaar oude zeldzame vrouwenzegel 
Archeologen hebben in Jeruzalem een 2500 jaar oud zegel gevonden met de naam van een “exceptionele” vrouw. Het zegel is gevonden in het Nationaal Park Stad van David en dateert uit de tijd van de Eerste Tempel (10e eeuw v.Chr.). Het zegel is gemaakt van half edelsteen de tekst (vertaald) “Elihana dochter van Gael”.
Lees verder: https://news.discovery.com
en https://edition.cnn.com
Romeinse sporen
Bij graafwerk vanwege rioleringswerk in de buurt van de Elster toren zijn de afgelopen dagen Romeinse resten gevonden. Volgens archeologe Jantien Verduin moet er een stenen Romeins gebouw hebben gestaan. “Bijzonder omdat de meeste mensen in de eerste eeuwen na Christus in houten huizen woonden.” De bodem gaf ook resten van Romeinse dakpannen, stukken hardsteen en sporen van een waterput prijs.
Lees verder: https://www.gelderlander.nl
Etruskische prinses
In het noorden van Lazio (Italië) is een tombe opgegraven daterend van rond de 8ste eeuw voor Christus. In de tombe zijn o.a. gevonden een amber ketting, een gouden Egyptische scarabee amulet en zeldzaam aardewerk. De archeologen denken dat de tombe toebehoord heeft aan een Etruskische prinses.
Lees verder: https://www.ansa.it en https://www.thelocal.it
Middeleeuwse sporen
Bij opgravingen op het Marktplein in Nederbrakel (België) kwamen sporen van een middeleeuwse nederzetting aan het licht. De archeologen troffen op het Marktplein sporen van bewoning uit de volle middeleeuwen (950-1200) aan, met resten van houten gebouwen en een houten vlechtwerkwaterput. Pas in de late middeleeuwen (13de – 15de eeuw) werd de plek in gebruik is genomen als markt. Uit deze periode dateren verschillende diepe kuilen. Een van de kuilen bevatte fragmenten van verbrande leem, het materiaal waarmee destijds huizen in vakwerk werden bestreken. De meeste diepe kuilen zijn waarschijnlijk gegraven en opgevuld bij de opkuis van de gehouden markten.
Lees verder: https://www.archeonet.be
4.000 jaar oude begraafplaats
In de buurt van Bethlehem is een 4.000 jaar oude begraafplaats gevonden met meer dan 100 tombes. De begraafplaats beslaat een oppervlakte van 3 hectaren. De tombes dateren uit de periode van 2.200 v.Chr. – 650 v.Chr.
Lees verder: https://www.livescience.com
Honderden schatten in 1500 jaar oude graven
De graven die in Alphen zijn gevonden, behoren tot een groot grafveld met honderden graven. Tot nu toe zijn 41 Merovingische graven gevonden waaronder een zeldzaam crematiegraf. In de graven zijn geen skeletten aangetroffen, maar wel talrijke schatten. In de rechthoekige graven zijn acht complete potten aan het voeteneind gevonden. Verder lagen er 67 scherven, 115 metalen voorwerpen (wapens en sieraden) en 353 kralen. In één graf lag een gouden ring en een gouden ketting ingelegd met edelstenen.
Lees verder: https://www.omroepbrabant.nl
Munten van 42 Romeinse en Byzantijnse keizers
In de buurt van de stad Popovo in het noorden van Bulgarije zijn munten gevonden van 42 Romeinse en Byzantijnse keizers, waaronder ook munten van de zes Keizerinnen en gelegenheidsmunten van Rome en Constatinopel.
Lees verder: https://archaeologyinbulgaria.com
Unieke vondst van skeletten
Bij het uitgraven van de nieuwe opvaart bij Boksum is een grafkuil gevonden met vijf of zes skeletten. Volgens archeologen gaat het mogelijk om slachtoffers van de Slag bij Boksum in 1586. Het zou dan de eerste keer zijn dat mensenresten worden gevonden van de veldslag. De skeletten werden vorige week gevonden vlakbij de Westergodijk, dat is de westkant van de voormalige Middelzee. ,,Eerst denk je dat het om reguliere begravingen gaat uit de vroege middeleeuwen”, zegt provinciaal archeoloog Gilles de Langen. ,,Maar dat bleek niet het verhaal. De lichamen zaten samen in één kuil.” Dat de lichamen in één kuil zaten betekent dat ze gelijktijdig zijn begraven. ,,Vijf of zes mannen in één kuil op deze locatie. Dan weet je dat er sprake is geweest van geweld, want anders vind je ze nooit bij elkaar in een graf. En dan is het meteen ook heel verleidelijk om te denken aan de Slag bij Boksum.”
Lees verder: https://www.frieschdagblad.nl
